मंगळवार, ४ मे, २०१०

फॉण्ट (font) , फॅक्स (fax) ह्या शब्दांतील ( ॲ आणि ऑ ) मराठीत कसे लिहावे - टंकलिखित (टाइप) करावे

फॉण्ट font , फॅक्स fax हे शब्द मराठीत कसे लिहावे - टंकलिखित (टाइप) करावे ?
फॉण्ट = फ + ॉ + ण + ् + ट
फॅक्स = फ + ॅ + क + ् + स
-ॲ, ऑ (ह्यातला ॲ ( ॲ - ॲक्ट (act) मधला कसा लिहाल?) अजूनही काही टंक वापरून नीट दिसत नाही ). युनिकोडात ह्या दोन्ही अक्षरांसाठी खालील चिन्हे उपलब्ध आहेत.
U+090D - ऍ (हे मराठीत वापरत नाहीत )
U+0911 - ऑ
U+0945 - ॅ
U+0949 - ॉ
U+0972 - ॲ (हे मराठीत वापरतात )
( संदर्भ: http://unicode.org/charts/PDF/U0900.pdf)
ही चिन्हे कॉपी पेस्ट करूनही वापरता येतील. करॅक्टर-मॅपमध्येही (Start>all programs>accessories>system tools>character map) ती सापडतील. युनिकोड (U+090D इ. ) वापरुन ही चिन्हे लिहिता येतात. (अधिक माहितीसाठी हे पाहा : http://unicode.org/faq/font_keyboard.html#3 ) इनस्क्रिप्टचा कळपाट (कीबोर्ड) , युनिकोड आणि टंक (फॉण्ट) ह्या तीन वेगवेगळ्या गोष्टी आहेत. त्यामुळे जरी युनिकोडात (version 5.0) ही चिन्हे असली तरी ती इनस्क्रिप्टच्या कीबोर्डमध्ये अजूनही नाहीत. आणि 'ॲ' अजूनही काही टंकांमध्ये उपलब्ध नाही.
ॲ वर अधिक माहितीसाठी हे वाचा : http://pravin-s.blogspot.com/2008/09/samyak-devanagari-is-now-unicode-51.html

३ टिप्पण्या:

shantanu म्हणाले...

खालील दोन शब्द दिसायला सारखे असले तरी युनिकोडच्या दृष्टीने वेगळे आहेत.
बँक
बॅंक

पहिल्या शब्दात ॅं ऑ काढून मग अनुस्वार देऊ नये. त्यासाठी स्वतंत्र चिन्ह आहे. ँ
अधिक माहिती...

http://code.google.com/p/hunspell-marathi-dictionary/issues/detail?id=22

सुशान्त म्हणाले...

शंतनु,
बॅंक आणि बँक हे दोन्ही शब्द युनिकोडाच्या दृष्टीने वेगवेगळे आहेत हे आपलं म्हणणं अगदी बरोबर आहे. पण ँ हे चिन्ह अॅ ह्या स्वराच्या अनुनासिक भेदाचं नाही.
ँ हे चिन्ह हे मुळात स्वराचं सानुनासिकत्व दाखवण्यासाठी वापरत. उदा. आपण होकार देताना जेव्हा हं असं म्हणतो तेव्हा त्या ह ह्या व्यंजनापुढल्या अकाराचा उच्चार अनुनासिक म्हणजे तोंड आणि नाक ह्या दोहोंतून होणारा असतो. अशा ठिकाणी हे चिन्ह वापरण्यात येई.
आपण पुढे केवळ शिरोबंदूच (ं) हा उच्चाराचा भेद दाखवायलाही वापरू लागलो.
ँ हे चिन्ह युनिकोडातही अनुनासिकाचं आहे. ते सर्व स्वरांवर येऊ शकतं. उदा. हँ (अ), आँ (आ - हा ऑल् मधल्या ऑचा सानुनासिक भेद नसून आ ह्याचा सानुनासिक भेद आहे), ह्रीँ (ई - हा शब्द काही मंत्रांत वापरतात.), ऊँ (ऊ).
तेव्हा लिपिचिन्हांच्या जोडणीत सारखेपणा भासला तरी युनिकोडातला संकेत उमजून लिहायचं ठरवलं तर बॅंक लिहिताना चंद्रकोरीनंतर शिरोबंदूच (ँ) दिला पाहिजे. ब लिहून चंद्रबिंदू (ँ) देऊन चालणार नाही.

Unknown म्हणाले...

मला मराठी मंगल फॉन्टमध्ये दुसऱ्या हा शब्द टाईप करायचा आहे पण माझ्या ऑफिस मध्ये दुसऱ्या ऐवजी दुसर्या असे टाईप होते तर काय करू. शिफ्ट + 4 दाबून पाहिले पण होत नाहीये.